Την ιδέα του πετρελαιοκινητήρα ανέπτυξε ο Rudolf Diesel το 1892, οπότε κατοχύρωσε και τη εφεύρεση του, ως νέα πατέντα στη Γερμανία. Σκοπός του ήταν να δημιουργήσει ένα κινητήρα υψηλής απόδοσης.

Η βασική διαφορά στον τρόπο λειτουργίας ενός κινητήρα πετρελαίου από ένα κινητήρα βενζίνης είναι η υψηλή συμπίεση του αέρα στο θάλαμο καύσης. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να έχουμε υψηλότερη απόδοση με λιγότερη κατανάλωση. Όσο βέβαια μεγαλύτερη είναι η συμπίεση του αέρα στο θάλαμο τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα όσον αφορά την απόδοση.

Μεγάλο ρόλο βέβαια τόσο στην απόδοση αλλά και στη δημιουργία καυσαερίων παίζει η αντλία υψηλής πίεσης, η οποία είναι αναπόσπαστο κομμάτι ενός κινητήρα πετρελαίου και είναι αυτή που δημιουργεί την πίεση ψεκασμού του καυσίμου. Η αντλία υψηλής πίεσης είτε μηχανική είναι είτε ηλεκτρονική είναι έχει μεγάλη σημασία για την καλή λειτουργία του κινητήρα. Στην αντλία βασίζεται τόσο η σωστή καύση του μίγματος (καύσιμο-αέρας), αλλά και ο χρονισμός του κινητήρα.